Rus kozmonot Yuri Gagarin‘in uzaya giden ilk insan olmasının üstünden neredeyse yarım yüzyıl geçti ama birkaç sivil milyarder dışında uzay yolculuğu hâlâ çok az insanın yaşayabildiği bir ayrıcalık.
NASA, Ay‘a geri dönmek ve Mars‘a ilerlemek için yeni ve uzun vadeli bir görev başlattı. O yüzden de yepyeni Ares I-X roketine binip uzayın bilinmeyen derinliklerine yelken açmak için üstün zeka, maratoncu dayanıklılığı ve cesaret sahibi bir avuç erkek ve kadın arıyor. Peki, uzaya gitme cesaretini gösteren şanslı birkaç kişiden biri olmak için ne gerekiyor?
NASA Temel Eğitimi
NASA astronot eğitimi bir yandan MIT’de final sınavına çalışırken bir yandan Yeşil Bereli komandoların acemi eğitimine dayanmak gibi bir şey. Adaylar eğitimlerine ileri düzeyde astronomi, fizik, matematik, jeoloji, meteoroloji, uzay mekiği kullanma ve navigasyon sistemlerine giriş derslerini alarak başlıyorlar. Maalesef seçmeli dersler yok.
Hem pilotlar hem de pilot olmayanlar T-38 jetlerini uçurmak için eğitiliyor. Bunlar 15.000 metreye ulaşabilen, bir hayli akrobatik hava araçları. Pilotların ayda 15 saat uçmaları ve Mekik Eğitim Aracı’nı indirmek için fazladan çalışmaları (100 saat daha) gerekiyor. Pilot olmayanlarınsa T-38’de ayda en az dört saat uçmaları gerekiyor.
Ama astronot adaylarının uçuş simülatörüne adım bile atmadan önce askeri suda hayatta kalma eğitimi almaları lazım. Bu da sualtı sertifikası almak ve olimpik boyuttaki bir havuzun üç katını tam uçuş takımları ve ayakkabılarıyla yüzebildiğini kanıtlamak anlamına geliyor. Hesapta olmayan durumlara karşı adayları yıldızlara bakarak yolu bulmayı ve meyvelerle yaşamını sürdürmeyi öğrenerek doğada hayatta kalma eğitimi de alıyorlar.
Çile bununla da bitmiyor. Zayıfları ayıklamak için adaylar aşırı yüksek ve düşük basınçlara maruz bırakılıyor ve bunların “sonuçlarıyla” baş etme eğitimi alıyorlar. Sonra o kötü nam salmış “kusmuk kuyrukluyıldızı” da denilen KC-135’e binip 20 saniye boyunca ağırlıksızlığı tadabiliyorlar. Bazıları bunu seviyor, bazılarınınsa içi dışına çıkıyor.
Sonra sıra gerçek boyutlu ve tümüyle işlevsel simülatörlerde uçuş kontrollerinden hidrolik kollara ve tuvalet kullanımına kadar her şeyin yoğun eğitimini almak üzere onlarca kullanım kılavuzunu ezberlemeye kalıyor. Her astronot adayı, fırlatma öncesi kontrollerden acil durum iniş prosedürlerine kadar her aşamayla ilgili eğitiliyor.
Adaylar Johnson Uzay Merkezi’nin Nötr Batmazlık Laboratuvarı’nda da eğitim görüyorlar Burası, ağırlıksızlığı neredeyse orijinaline bağlı kalarak simüle eden devasa bir havuz. Su altında eksiksiz uzay kıyafetleriyle “uzay yürüyüşleri” yapıyorlar ve küçük uzay mekiği mutfağında dondurularak kurutulmuş atıştırmalıklar yapmayı çalışıyorlar.
Nihayet görev eğitimlerine sıra geliyor. Bu aşamada ekibin her üyesi kendi uzmanlık alanında sayısız simülasyon yürütüyor Bilim insanları deneylerini defalarca tekrarlıyorlar. Mühendisler uzay istasyonu unsurlarını iyileştirmek için yüzlerce sahte uzay yürüyüşü yapıyorlar. Pilotlarsa uçuş simülatörlerine kamp kuruyorlar . İki yıllık tam zamanlı eğitimden sonra adaylar resmen astronot olduklarını gösteren gümüş yaka iğnesi alıyorlar . İlk uçuşlarında sonra da gümüş yaka iğnesi altın olanıyla değiştiriliyor.
Astronot Mu Olmak İstiyorsunuz?
50’li yılların sonunda NASA ilk yedi astronotu en kıdemli Hava Kuvvetleri pilotları arasından seçti. Uzay uçuşları başladığından beri çok şey değişti, modern astronotların öz geçmişleri de öyle. Astronotlar arasında hâlâ askeri kökenli pilotlar var ama artık azınlıktalar. Günümüzün astronotlarının akademisyen, bilim insanı ver her türden mühendis, özellikle de uzay mühendisi olması daha muhtemel.
Astronot adayları titiz bir başvuru sürecinden sonra seçiliyor. Şu anki birçok astronot, kıyafet giyer duruma gelmeden önce yıllarca NASA araştırma ve geliştirme birimlerinde çalışmış ama programa kabul edilmelerini garanti eden bir kariyer yolu yok.
Kaynak: How It Works
