Uzay kıyafetleri uzay çağının başlangıcından bu yana nasıl gelişti ve hangi görevlerde kullanıldı?
Merkür Kıyafeti (1961-63)
Aslında ABD Deniz Kuvvetleri için geliştirilen alüminyum kaplamalı Mark IV basınç kıyafeti, insanlı Mercury Projesi görevlerinde basınçsız ortama karşı koruma sağlıyordu. Sırt çantasında oksijen taşınmıyor, bu gaz belden bağlanan bir “göbek kordonuyla” kıyafete veriliyordu.
SK-1 (1961-63)
İlk uzay kıyafeti, Dünya yörüngesindeki tarihi Vostok 1 uçuşu sırasında Yuri Gagarin‘in giydiği SK-1 kıyafetiydi. Parlak turuncu kıyafet basınçlıydı ve yardımcı yaşam destek sistemlerine sahipti.
Gemini Suits (1965-66)
ilk ABD uzay yürüyüşü sırasında Ed White’ın giydiği Gemini kıyafeti, hipersonik X-15 roket uçağında kullanılan basınçlı kıyafetin geliştirilmiş haliydi. Kıyafeti oluşturan katmanların sayısı, Gemini programı sırasında artırılarak farklı görevlere uygun hale getirilmişti.
Apollo Kıyafeti (1968-75)
Uzay yürüyüşleri sırasında giyilen Apollo A7L kıyafeti, bağımsız yaşam destek sistemine sahip ilk kıyafetti. Ay tozuna karşı koruma sağlayan Termal Mikrometeorit Katmanı da vardı.
Sokol-KV2 (1973-Günümüz)
Rus yapımı Sokol kıyafeti her bir astronotun ölçülerine göre özel olarak yapılıyor. Acil bir basınç kaybına karşı, Soyuz’un yaşam destek sistemine bağlanabilen kıyafet iki saat yetecek oksijen ve karbondioksit arıtma özelliği sunuyor.
Uzay Mekiği Fırlatma Kaçış Kıyafeti (1981-82)
İlk Uzay Mekikleri’nin fırlatma koltukları vardı ve bu kıyafet de giyeni 24 km irtifaya kadar korumayı amaçlıyordu. Yaşam destek sistemi bulunmayan kıyafet, fırlatma sonrasında astronotun daha düşük irtifaya ineceğine bel bağlıyordu. Neyse ki buna hiç ihtiyaç duyulmadı.
Fırlatma Giriş Kıyafeti (1988-94)
STS-26 ile STS-65 arasındaki tüm görevlerde kullanılan LES kıyafeti, acil durumlarda 30 dakikalık hava rezervinin yanı sıra paraşüte, şişme bota ve astronotun vahşi doğaya inme olasılığına karşılık hayatta kalma donanımına sahipti.
Araç Dışı Mobilite Birimi (1983-Günümüz)
NASA‘nın mevcut EVA kıyafeti aslında kendine yeterli bir uzay aracı. Sert bir gövde kabuğu ve dâhili soğutma kıyafetinin yanı sıra 8,5 saatlik yaşam destek birimine sahip. UUİ‘de Rus Orlan kıyafetiyle birlikte araç dışı etkinlik için kullanılıyor.
Gelişmiş Mürettebat Kaçış Kıyafeti (1994-2011)
ACES, ABD Hava Kuvvetleri’nin basınçlı yüksek irtifa kıyafetlerinin uzantısı. Parlak turuncu “bal kabaği” kıyafetleri, denize iniş gerçekleşirse Uzay Mekiği üyelerinin kolayca görülmesi içindi. NASA şu anda bu kıyafeti, gelecekteki Orion görevleri için modifiye ediyor.
Kaynak: How It Works