Galaksi türleri galaktik bir akort çatalına benzeseler de her biri ayrı telden çalıyor.
Galaksileri sınıflandırmak için birden çok sistem olsa da en çok kullanılanı, ünlü Edwin Hubble‘ın 1926’da geliştirdiği ve ondan sonra da başkaları tarafından (özellikle Allan Sandage) genişletilen Hubble Sıralaması. Sistemleri şema biçiminde gösterdiği için Hubble diyapazonu (akort atalı) adıyla da biliniyor.
Hubble’ın sistemi; farklı galaksileri “eliptik” , “sarmal” ve “merceksi” olmak üzere üç ana sınıfa ayırıyor. Merceksi, aslında diğer iki türün arasında kalıyor, Hubble diyapazonunda her galaksi türünün, galaksi ömrünün farklı aşamalarını temsil ettiği sanılıyordu ama böyle olmadığı daha sonra kanıtlandı.
Eliptik Galaksiler
Hubble Sıralamasının en solunda eliptik galaksi türü var. Bunlar, parlak çekirdekleri sayılmazsa, klasik sarmal galaksi türünün aksine karmaşık toz şeritleri gibi belirgin özelliklere sahip değil. Eliptik galaksiler E harfini izleyen ve biçiminin eliptikliğini gösteren bir rakamla temsil ediliyor.
Sarmal Tür Galaksiler
Gökyüzünde eliptik bir galaksiden daha yassı duran sarmal galaksi, çekirdeğin etrafını saran ve devasa yıldız şeritlerinden oluşmuş iki ya da daha çok sarmal “kol”a sahip. Çatalın üst kısmı standart sarmal türü gösterirken alttaki yanda”çubuklu” sarmal galaksiler görülüyor. Sarmal, kıvrılmaya uzamış bir çubuğun bittiği yerde başlıyor.
Merceksi Galaksiler
Diyapazonun sapıyla iki sarmal kolun birleştiği yerde merceksi galaksi bulunuyor. Bunlar hem sarmal hem eliptik galaksi özellikleri gösteriyor ve aslında Hubble’ın orijinal sıralamasında yer almıyordu. Eliptik galaksi gibi parlak bir merkezi çıkıntıya sahip ama diske benzer bir yapıya çevrili.
Edwin Hubble Yıldızların Öncüsü
Tarihte evrenimizin kapsamını anlamada Edwin Hubble‘dan daha etkili hiç kimse olmamıştır. Başka galaksilerin varlığını kanıtlamaktan tutun da galaksilerin birbirinden uzaklaştığının kanatlarını sunmaya kadar, Hubble’ın çalışmaları kozmostaki yerimizi belirledi.
Hubble’ın adı, eserlerinin anısına Yörünge Uzay Teleskobu’na verildi. Günümüzde “Hubble sabiti” adında bir nicelik olarak parametreye dönüştürülen evrenin genişleme hızı konusunda büyük tartışmalar dönüyor.
Kaynak: How It Works