İnsanlık tarihi boyunca Ay , Dünya yörüngesinde döndükçe Güneş tarafından farklı kısımları aydınlatıldığı için düzenli olarak biçim değiştiren parlak bir diskten ibaretti. Sonra, ABD ve Sovyetler Birliği arasında “uzay yarışının’” başlamasıyla Ay önce robot sondaların, sonra insanların ayak basacağı bir hedefe dönüştü.
Kraterlerle kaplı yüzeyine ulaşmak için 384.400 kilometre yol giden astronotların emekleri sayesinde, gökteki gümüşi disk olmaktan çıkıp gerçek bir dünya oldu.
Ay’ın Keşif Tarihi Yolculukları
Luna 3 (1959)
Ay‘a gönderilen üçüncü uzay sondası olan Sovyet uzay aracı Luna 3 Ay‘ın arka yüzünü görüntüleme girişimlerinin ilklerindendi.
Apollo 8 (1968)
Ay‘a yapılan ikinci insanlı uçuş olan Apollo 8, Ay yörüngesine girdikten sonra Dünya‘ya sağ sağlim dönen ilk insanlı uzay aracı oldu.
Apollo 11 (1969)
Amerikalı Neil Amstrong ve Buzz Aldrin’i taşıyan Apollo 11 astronotları Ay yüzeyine ayak bastığında ”bir insan için küçük ama insanlık için büyük bir adım”ın temsilcisi oldu. Astronot Michael Collins ise Ay yörüngesinde kalıp komuta uzay aracına pilotluk etti.
Apollo 15 (1971)
En başarılı insanlı görev sayılan Apollo 15 , Ay Keşif Aracı’nın kullanıldığı ilk görevdi. Astronotlar Ay yüzeyinde üç gün geçirdiler.
Apollo 17 (1972)
Apollo 17 ABD’nin Ay‘a iniş programının sonuydu. Apollo 17 J tipi bir görevdi, yani Ay yüzeyinde üç gün kalmayı ve bir Ay Keşif Aracı’nı içeriyordu.
Chandrayaan-1 (2008)
Hindistan’ın ilk Ay sondası olan Chandrayaan-1 fırlatıldı. Bir Ay yörünge aracından ve birde çarpma aracından oluşuyordu. Çarpma sondası Ay‘ın güney kutbuna çarptı.
LRO (2009)
Ay keşif yörünge aracı LRO şu anda Ay yörüngesinde ve güvenli iniş bölgeleri bulmak üzere Ay yüzeyini haritalıyor.
GRAIL Sondası (2011)
Görevi 2012’de sona erince Ay‘a çarpmak üzere tasarlanmış olan GRAIL sondası, Ay‘ın çekim alanını haritalayan iki sonda içeriyordu.
Yutu Keşif Aracı (2013)
Çin’in Yutu keşif aracı Ay‘a ilk yumuşak inişi yaptı. İkinci gününde arızalanıp hareket yeteneğini kaybetmesine rağmen aylarca yararlı veriler topladı.
Kaynak: NASA, How It Works