Neden uyuyoruz? Hayatlarımızın üçte biri uykuda geçiyor ama uykunun gerçekte ne işe yaradığını bilmiyoruz.
Uykusuz kalmak sizi gerçek anlamda delirtir ve sonunda öldürür. Vücudun işlevini yerine getirebilmesi için uykunun çok önemli olduğunu biliyoruz ama uykunun tam olarak ne yaptığını kimse bilmiyor. New York Üniversitesi’nden sinirbilimci Dr. Michael Halassa, “Bunu hala çözememiş olmamız biraz utanç verici.” diyor. “Neden yemek yememiz veya ürememiz gerektiğini biliyoruz ama neden uyumamız gerektiği belli değil.”
Uyurken savunmasız kalıyoruz. Yani uyku her ne yapıyorsa beynin büyük kısmını kapatma riskine değen bir şey olmalı. Neden uyuduğumuza dair birkaç teori var ama bunların hiçbiri tamamen kabul görmüş değil. Yine de hücresel süreçlerden bilişselliğe uzanan çeşitli konulardaki araştırmaları bir araya getirerek her gece vücudumuza neler olduğunu açıklamaya çalışıyorlar. Araştırmacılar şundan neredeyse emin: Uyku, beynin kendi kendini yeniden düzenlemesinde kilit rol oynuyor. Bu beceriye plastisite deniyor. Plastisite, öğrenme ve hatırlama süreçlerini de etkiliyor.
Nasıl olduğunu tam olarak bilmesek de bulgular, uykusuzluğun bellek sorunlarına yol açtığını gösteriyor. Özellikle de “çalışma belleği”, yani bir problem üzerinde çalışırken bilgileri kolayca erişilebilir bir şekilde tutmamızı sağlayan süreç zayıflıyor. Uykusuz kalan insanlar dikkatlerini vermekte ve duygularını yönetmekte de zorlanıyor. Beyindeki glia hücreleri üzerinde yürütülen araştırmalar gelecekte uykuyu daha iyi anlamamızı sağlayabilir.
Adı Latince “tutkal” anlamına gelen bu beyin hücrelerinin büyük ölçüde etkisiz olduğu düşünülüyordu ama yakın zamanda bazı fonksiyonlara sahip oldukları keşfedildi. Glia hücreleri beyin-omurilik sıvısının akışını kontrol edebiliyor. Bu da uyku sırasında metabolik atıkların temizlenmesini sağlıyor olabilir.
Kaynak: Popular Science
İlginizi Çekebilir
