Biz insanların diğer hayvanlarda görüp de en çok kıskandığımız şey, herhalde uçma yeteneğidir. Kuşlar gökyüzünde süzülüp dururken biz sadece karada ve suda vakit geçirebiliyoruz. Peki ama gözümüze çok basit görünen hareketlerle nasıl havalanıp uçabiliyorlar?
Kuşların vücudunun hemen her kısmı, uçma potansiyelini en üst düzeye çıkarmak üzere evrimleşmiş. Kuşların kalplerinin vücut büyüklüklerine oranı çoğu memeliden fazla. Üstelik kalpleri çoğu memeliden daha güçlü. Ayrıca, uçma kaslarına daha çok yer sağlayan büyük göğüs kemikleri var. İçi boş kemikler oksijenin vücutta daha serbest dolaşmasını sağlıyor ama yine de uçmanın yarattığı gerilmeye dayanacak kadar sağlamlar.
Bazı kuşların iskeleti tüylerinden bile daha hafif. Keratinden meydana gelen kuş tüyleri dinozor tüylerinden evrimleşmiş. Uçuşu kolaylaştırmak için havaya karşı itilen hafif bir yüzey görevi görüyorlar. Uzunlukları 7 santimetreden 1,8 metreye kadar değişen yaklaşık 10.000 kuş türü var. Türlerin uçma yöntemleri ve yapıları büyük farklılıklar gösterebiliyor.
Küçük kanatlı kuşlar genellikle kanatlarını saniyede en az 40 kere çırparak uçuyor. Geniş kanat açıklığı ise hiç kanat çırpmadan havada süzülmeye olanak tanıyor. Bununla birlikte, araştırmalar küçük kuşların da ara sıra kanat çırpmaya ara verip havada süzüldüklerini gösteriyor.
Küçük bir kuşun süzülme sırasındaki kalp atış hızı, kanat çırpma halindekinin yarısı kadar. Bu kuşların süzülürken harcadıkları enerji miktarının, yuvalarında dinlenirken harcadıkları miktara yakın olduğu keşfedildi. Buna karşılık, büyük kuşların havada süzülürken tükettikleri enerji, dinlenme halinden en az %30 daha yüksek çıktı.
Kuş Gibi Süzülmek
Kuşların doğal özelliklerinin birçoğu uçak tasarımcılarına ilham verdi. Yani günümüzde kullanılan uçakların bazı yönleri kuşların özelliklerine dayanıyor. Uçakların aerodinamik şekillerini ve hafif iskeletlerini kuşların gözlenmesine borçluyuz. Uçakların gelişimine en çok etki eden özelliklerden biri, kuşların yükselmesini sağlayan kavisli kanat yüzeyleriydi.
İlk uçağı tasarlayan Wright kardeşler uçağın kanatlarını şekillendirirken kuşları incelemişlerdi. Sinek kuşu, havada uzun süre aynı noktada asılı kalabilen bir tür. Mikro helikopterler bu yeteneği taklit etmeyi amaçlıyor ama mühendisler hala bunu başarmak için rotor gücünü artırmaya çalışıyorlar.
Yüksekten Uçanlar
11.000 metre irtifada seyreden Benekli akbaba, dünyanın en yüksekten uçan kuşu. Ticari uçakların ortalama irtifasına ulaşan bu kuşlar, oksijeni insanlardan ve diğer kuşlardan daha verimli şekilde emen bir hemoglobini vücutlarında barındıracak şekilde evrimleşmiş.
Yükseklerde uçan bu leşçil kuşların en önemli besin kaynağı hayvan ölüleri. Anavatanı Afrika olan bu sosyal kuşlar, 200 civarında kuştan oluşan kolonilerde çiftler halinde yaşıyor. Kanat açıklıkları 2,5 metreyi bulabiliyor ve saatte 35 km hızla uçabiliyorlar.
Kaynak: How It Works
