Su kemerlerini ilk icat edenler Romalılar değildi ama popülerleştiren onlar oldu. Bunlar adeta şehrin can damarlarıydı.
Roma’da 1.300 çeşme ve 144 umumi tuvalet bulunuyordu. Bunların hepsi de kırsal alandan içme suyu taşıyan karmaşık su kemeri sistemine bağlıydı. Sisteme yine karmaşık bir de kanalizasyon şebekesi eşlik ediyordu.
İnşa edilen ilk su kemeri M.Ö.312 yılında yapılan Aqua Appia’ydı. Bu kemer, nüfusu hızla artan Roma’nın su ihtiyacını rahatlatmaya yardımcı oluyordu. Mümkün olduğunda, su kemerlerinin büyük kısmı, düşmanlara karşı korumak için yeraltına inşa ediliyordu. Hepimizin bildiği o yüksek kemerlere, ancak su kemeri şehre yaklaştığında ya da boşlukların üstünden aşması gerektiğinde ihtiyaç duyuluyordu.
Su kemerlerinin inşasında basit ama etkili aletler kullanılıyordu. Bunlardan biri açıları ölçen “dioptra”, diğeriyse yatay düzlemleri ölçen “chorobates” idi. Bunları, suyun akışını sağlamak için yer çekimine dayalı bir oluk ve açık keson sistemi tasarlayan, becerikli ordu mühendisleri yapıyordu. Bu, mükemmel bir yapı mühendisliği ve su yönetimi bilgisine sahip olduklarını gösteriyor. Su kemerleri o kadar iyi inşa edilmişti ki bugün hala kullanılanları var!
Antik Roma’da Su Kemerleri Mühensiliği
İnşaat Malzemeleri
Su kemerleri genelde civardaki taş ocaklarından çıkarılan kireç taşıyla inşa ediliyordu. Bu taş bloklar birbirine Roma çimentosu ve harcıyla tutturuluyordu. Bunlar “pozzolana” adındaki, su geçirmeyen, dayanıklı volkanik kumla üretiliyordu.
Planlama
Su kemerlerinin inşası genelde imparatorlar tarafından bizzat finanse ediliyor, o yüzden de kılı kırk yararcasına planlanıyordu. Mühendisler öncelikle zemin etüdü yaparak kemer inşaatına uygun olup olmadığını inceliyordu.
İnşa Teknikleri
Takviyeli Roma kemeri, su kemerinin önemli bir bileşeniydi ve ahşap inşaat destekleri çekildikten sonra da suyun basıncını ve ağırlığını taşıyabiliyordu. Kaldırma aracı olarak kamalar, vidalar ve makaralar kullanılmaktaydı.
Tasarım Ve Kullanım Alanı
Su, pınarlardan çok uzun mesafeler boyunca taşınarak şehre getiriliyor burada sarnıçlarda saklanıyor ve bir boru şebekesiyle binalara ulaştırılıyordu. Su kemerleri şehrin kanalizasyon sistemine yardımcı oluyor, yangınlarda koruma sağlıyordu.
Kaynak: How It Works