Süngerler Nedir?
Süngerler, denizlerde, göllerde ve akarsularda bulunur ve yaklaşık 2500 türü vardır. Süngerlerin ilk örnekleri günümüzden 600 milyon yıl öncesine aittir. Çok gözenekli hayvanların en ilkeli olan bu canlılarda gelişmiş bir doku sistemine rastlanmaz.
Vücut yapıları birçok tek gözenekli hayvancığın oluşturduğu bir koloniyi andırır, fakat gözenekler arasında bir birliktelik ve iş bölümü vardır. Süngerler 1830 yılına kadar araştırmacılar tarafından bitki olarak kabul ediliyordu. Sonraki yıllarda yapılan dikkatli çalışmalar sonucu bu canlılar da hayvanlar alemine dahil edilmiştir. En tipik özelliklerinden biri iskelet sistemleridir.
Ayrıntılı tür teşhislerinde, iskelet sistemlerini oluşturan yapıların tipleri kullanılır. Süngerlerde organ ve gerçek doku bulunmaz. Sindirim tümüyle hücre içinde, solunum ve boşaltım ise difüzyonla (çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçiş) gerçekleşir.
Süngerlerin özel bir sinir sistemi yoktur. Uyarılara karşı sadece uyarılan kısım tepki verir. Süngerler genellikle tuzlu sularda yaşarlar. Tatlı suda yaşayan türlerin sayısı azdır.
Süngerlerin vücutları vazo, kadeh, boru, dal ya da çevrelerindeki kayaların, hayvanların veya bitkilerin üstlerini kaplayan kabuklar şeklinde olabilir.
Bir süngerin biçimi, içinde bulunduğu çevre koşullarına göre değişir. Karalarla çevrili kuytu bir körfezde bulunan bir sünger türü çok iri, gevşek yapılı olabilir ve birçok çıkıntısı bulunabilir. Dalgaların etkisinde, kayalık bir kıyıda bulunan sünger ise daha sıkı yapılı ve küçük olabilir.
Farklı ortamların birinden alınıp ötekine yerleştirilen süngerler ortama uyacak şekilde biçim değiştirir. İçinde sürekli bir akıntının bulunduğu derin sularda yaşayan süngerler, su akımından en iyi şekilde yararlanır. Bu tip sularda bulunan süngerler saplı yapıdadır, suyu içeriye çekmeye yarayan açıklıkları akıntıya bakan yüzlerinde, suyu atıcı delikleri ise akıntı yönünde olacak şekilde dururlar.
Süngerlerde Üreme
Süngerler hem eşeyli hem de eşeysiz üreyebilir. Özel üreme organları yoktur.
Eşeyli üreme eşey gözenekleri sayesinde olur. Bu gözeneklerden dişi olanları yılın belirli zamanlarında görülürken, erkek olanları belirsiz zamanlarda ve çok seyrek görülür.
Eşeysiz üreme, tomurcuklanma ya da gözenek yumaklarının oluşmasıyla gerçekleşir. Süngerlerin diğer bir özelliği de yeniden bütün bir sünger haline gelebilmeleridir. Dalgaların etkisiyle yerinden kopan bir süngerin kalan parçasından zamanla yeniden bir sünger oluşabilir.
Dünyanın bütün denizlerinde süngerler bol miktarda bulunur. Sıkıca yapışabilecekleri, sert zeminli bölgelerde daha bol bulunurlar. Kumlu, çamurlu ve yumuşak diplerde yaşayabilen sünger türlerinin sayısı çok azdır.
Gelgit hareketlerinin dikine olduğu kıyıların en sığ yerlerinde yaşayabildikleri gibi, 8600 metreye varan derinliklerde de bulunabilirler.
Kaynak: Derin Mavi Atlas
