Meteorologlar bazı fırtınalara “meteorolojik bomba” der ama bu her türlü şiddetli hava olayına verilen dramatik bir isim değil. Teknik adı “patlayıcı siklon oluşumu” olan meteorolojik bomba, hasar verebilecek rüzgârların oluşmasına yol açan belirli bir düşük basınç sistemini ifade ediyor. Gezegenimizin her yerinde düzenli olarak düşük basınç sistemleri oluşur. Bunlar Dünya‘nın yüzeyinden yükselen sıcak havadan kaynaklanır.
Hava yükselirken soğur ve su buharının yoğunlaşarak bulutları meydana getirmesine neden olur. Bu durum genellikle yağışlı hava olaylarına yol açar. Ama bir düşük basınç bölgesi atmosferde hızla hareket eden güçlü bir jet akımının altından geçerse çok daha şiddetli bir hava olayına dönüşür. Jet akımı, havayı düşük basınç sütunundan çıkararak sütunun ağırlığını azaltır. Böylece deniz seviyesindeki basınç daha da düşer. Basınç 24 saat içinde 24 milibar veya daha fazla düşerse bu olay patlayıcı siklon oluşumu olarak tanımlanır.
Düşen basınç daha fazla hava emdikçe sütun giderek daha hızlı dönmeye başlar. Bu da birkaç saat içinde hızları zirveye çıkan kuvvetli rüzgârlara neden olur. Bu rüzgârlar, ağaçların devrilmesine ve yapısal hasara neden olarak insan yaşamını tehlikeye sokacak kadar kuvvetli olabilir.
Küçük Titreşimler
Patlayıcı siklon oluşumları da dahil olmak üzere denizde meydana gelen fırtınalar, Dünya‘ya mikro deprem denilen küçük titreşimler gönderir. Bu mikro depremler, çarpışan dalgaların okyanus tabanına ve ötesine enerji göndermesiyle ortaya çıkar. Sarsıntılar normal bir depremden daha zayıftır ve iki kategoriye ayrılır: “P dalgası” denilen basınç dalgaları kayacı sıkıştırıp genişletir, “S dalgası” denilen ve daha yavaş olan enine dalgalarsa kayacı yukarı aşağı sallar.
Dünyanın karşı tarafında bulunan bilim insanları bazen P dalgalarını kaydedebilir ama S dalgaları daha yanıltıcıdır. Bununla birlikte, 2014 yılında Japon sismologlar S dalgalarının kaynağını ilk kez izleyerek Grönland kıyılarındaki bir patlayıcı siklon oluşumuna ulaştı. Araştırmacılar bu atılımın Dünya‘nın iç kısımlarını incelemek için yeni bir yol sunacağını umuyor.
Kaynak: How It Works
İlginizi Çekebilir