Uzun bir süre boyunca uzmanlar ve meraklılar, dinozorların yalnızca tropikal bölgelerde yaşadığını düşünüyordu. Fakat güncel fosiller, dinozorların sandığımızdan çok daha soğuk yerlerde de yaşamış olduğunu gösteriyor.
Bu soğuk habitatlardan biri, bugün Avustralya olarak bildiğimiz kara parçasıydı. Günümüzde bu kıta hiç de soğuk değil ama 65-100 milyon yıl önce çok daha güneyde, Antarktika kıtasının hemen yanında duruyordu. Peki dinozorlar bu koşullarda nasıl hayatta kalabildiler?
İlk teorilerden biri , en soğuk mevsim başladığında daha sıcak iklimlere göç ettiklerini öne sürüyordu. Ancak bu teori büyük ölçüde çürütülmüş durumda. Günümüzde “kışlama”teorisi daha çok kabul görüyor. Bu teoriye göre dinozorlar ya soğuğa katlanıyor ya da kışın bir yerlere sığınıyordu. Özellikle bazı küçük dinozorlar, günümüzün kutup ayılarına benzer şekilde, kış uykusuna yatmak için mağara ve deliklere sığınmış olabilir. Ancak tüm tarih öncesi yaratıkların böyle yapmadığını biliyoruz.
Kutup dinozorlarının kemikleri üzerinde yapılan analizler, kemiklerin yıl boyunca büyüdüğünü gösteriyor. Yani bu hayvanlar aylar boyunca uyuyor olamazdı. Neyse ki o zamanlar kutuplar bugünkü kadar soğuk değildi ama yine de uzun ve karanlık kışlar söz konusuydu. Böyle bir ortamda bitkilerin yaygınlaşması zordu ama otçul dinozorlara besin kaynağı olan bazı dayanıklı bitkiler vardı. Tabii bu etçillerin de işine geliyordu çünkü avlayabilecekleri daha çok dinozor oluyordu.
Ördek Gagalı Dev
2015’te Alaska’nın ücra bir köşesinde bulunan 9 metre uzunluğundaki otçul fosili, bugüne dek en kuzeyde bulunan kutup dinozorudur. Paleontologlar fosilleşmiş kalıntıları inceledikten sonra bunun, daha güneyde bulunan akrabalarından belirgin farklılıklar gösteren yeni bir tür olduğunu onayladı.
Dört ayaklı bu arktik hadrozorun yüksekteki besinlere ulaşmak için iki ayağı üzerinde durabildiği düşünülüyor. Ördek gagalı ilginç surat yapısı ve yüzlerce dişi, bu dev yaratığın beslenmesine yardımcı oluyordu.
Bitkileri kolayca silip süpürebilen bu hadrozor; aylar süren karanlık, kışın düşen sıcaklık ve belki karla bile başa çıkabiliyordu. Bu heyecan verici bulgular, kutup dinozorlarını resmetmemize yardımcı olurken dinozorların sağlam ve ortaya uyum sağlayabilen hayvanlar olduklarını bir kez daha kanıtladı.
Daha Sıcak Bir Dünya
Her ne kadar kutup dinozorları soğuğa dayanıklı olsa da günümüzün inanılmaz sert koşullara sahip kutup bölgelerinde yaşayabilirler miydi, bilemiyoruz. Günümüzün kutup ikliminde öyle düşük sıcaklıklar yaşanıyor ki yalnızca en esnek canlılar hayatta kalabiliyor. Mezozoik zamanda yemyeşil bitki örtüsüyle kaplı kutup arazileri çok farklıydı.
Dinozorlar, atmosferdeki çok daha yüksek karbondioksit seviyesi sayesinde daha sıcak bir havanın tadını çıkarıyordu. Bu sayede gezegenimiz ısındı, kutuplar eridi ve yaşam gelişti. Ancak dinozorlar çağının sonuyla insanlığın ilk yılları arasındaki sürede doğal süreçler sonucunda karbondioksit seviyesi düştü, sıcaklık azaldı ve kutuplar yeniden dondu.
Kaynak: Dinozorlar