Mezozoik zamanda dinozorların komşuları olan küçük memeliler vardı. Çoğunun soyu tükenmiş olsa da onların soyundan gelen bazı memeliler hala hayatta.
İnsanlar Mezozoik zamanla en çok dinozorları ilişkilendirmesine rağmen bu zamanda memeliler de yaşamış ve gelişmişti. Örneğin Erken Kretase döneminde Teinolophos gibi yumurtlayan memeliler yaşıyordu. Aslına bakılırsa bu memeli hakkında çok az şey biliyoruz çünkü bugüne dek yalnızca birkaç tane kısmi alt çene kemiği keşfedilebildi.
Ancak bu çene kemiklerinin belli özellikleri, Teinolophos’un gerçekten de monotrem (tek delikli), yani yumurtlayan memeliler olduklarını gösteriyor. Günümüzde yaşayan monotremler yalnızca ornitorenk ve dikenli karıncayiyendir. Yalnızca Avustralya’da, yani yaklaşık 120 milyon yıl önce Teinolophos’un yaşadığı yerde karşımıza çıkarlar.
Jura döneminde daha da geriye gidersek multituberculatlarla karşılaşabiliriz. Bunlar, kuzey yarımkürede yaşamış küçük, kemirgen benzeri memelilerdir. Bu memelilere örnek olarak, günümüzün sincaplarına epey benzeyen Ptilodus verilebilir. Keskin pençeleriyle ağaç kabuklarına tutunabiliyor, ters dönebilen ayaklarıyla baş aşağı bir şekilde ağaçlardan inebiliyordu . İşte Mezozoik zamanda yaşamış memelilerden birkaç örnek…
Ördek Gagalı Ornitorenk
Kretase, 120 milyon yıl öncesinden günümüze
Ornitorenk, dünyadaki en eşsiz memelilerden biridir. Doğum yapmak yerine yumurta bırakır ve erkeklerin zehirli mahmuzları vardır.
Palaeoryctidler
Orta-Erken Kretase’den Erken Paleojen’e dek, 105 ila 66 milyon yıl önce
Bu yaratıklar günümüzün sivri farelerine çok benzer. Çoğunlukla sonradan Kuzey Amerika olacak bölgede yaşıyorlardı ve çok küçüklerdi.
Cynognathus
Triyas, yaklaşık 230 milyon yıl önce
Bu yaratıklar da teknik olarak memelilere benzeyen kertenkelelerdi. Vücut kılları ve muhtemelen sıcakkanlı olma gibi memelilerle ortak birçok özellikleri vardı.
Kaynak: Dinozorlar