Buzul Çağı Hayvanları

Son buzul çağının bitiminden önce Dünya‘da harika bir memeli megafaunası yaşıyordu. Yiyecek bol olduğu için hayvanlar muazzam boyutlara ulaşmıştı ve büyüdükçe soğuktan daha iyi korunuyorlardı. Üstelik buzul çağında yaşayan hayvanların hepsi gezegenin en soğuk bölgelerinde yaşamıyordu. Yer tembel hayvanı ve kılıç dişli kedi gibi çoğu hayvan güneydeki daha sıcak ve ılıman bölgelerde yaşamayı tercih ediyordu.

Öte yandan, gerçekten buzlar arasında yaşayan tüylü mamut, misk sığırı ve korkunç kurt gibi hayvanlar da vardı. Bu hayvanların tıknaz vücutları deriden ısı kaybını en aza indiriyor, yağ ve tüy katmanları yalıtım sağlıyordu. Bununla birlikte, sıcaklıklar artmaya başlayınca bu hayvanlar zorluk çekmeye başladı.

Buzul çağı aralarında buzullar erir ve deniz seviyeleri yükselir. Vadileri sel basar ve göller oluşur. Okyanus akıntıları ve rüzgarlar yön değiştirir. Tüm bunlar yetmezmiş gibi bu buzul çağının sonunda insanlar da mızraklarıyla avlanmaya başlamıştı. Atalarımız diğer yırtıcılara kafa tutuyor ve en büyük hayvanlardan bazılarını avlıyordu.

Mamutlar ve mastodonlar “kilittaşı” türlerdi. Bu iki tür o kadar büyük ve çoktu ki onların faaliyetleri diğer hayvanların hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğu etkilere yol açıyordu. Ama yaklaşık 50.000 yıl önce buzul çağı megafaunası ölmeye başladı ve buzullar geri çekildiğinde en az 177 büyük memeli türü yok olmuştu.

Buzul Çağı Hayvanları

Kılıç Dişli Kedi

Hepsi Amerika’da yaşan üç kılıç dişli kedi türü vardı. Boyutları günümüz aslanlarına yakındı ama bacakları daha kısa, dişleri önemli ölçüde daha büyüktü. Kavisli köpek dişleri 15 santimetreden uzundu. Ağızlarını günümüz kedilerinin neredeyse iki katı genişliğinde açabiliyorlardı ama şaşırtıcı bir şekilde ısırma kuvvetleri aslanların yanına bile yaklaşamıyordu. Yanlış bir şekilde “kılıç dişli kaplan” olarak da anılan bu hayvanların renkleri ve kürk desenleri bilinmiyor ama günümüz kaplanlarıyla yakın akraba değiller.

Mamut

Buzul çağının simgelerinden olan bu hayvanlar kalın tüylerle ve yalıtım sağlayan yağ katmanlarıyla kaplıydı. Isıyı dağıtmaya yardımcı olan büyük kulaklara sahip modern fillerin aksine, mamutların ısıyı korumak için küçük kulakları vardı. Kanları bile soğuk havaya uyum sağlamıştı. Kanda oksijen taşıyan hemoglobin molekülü modern fillere göre çok daha geniş bir sıcaklık aralığında çalışarak dondurucu soğukta bile oksijenin bacaklara ulaşmasını sağlıyordu.

Tembel Hayvan

Yer tembel hayvanı (Megatherium) günümüz bizonu boyutundaydı. Bitki temelli besleniyor; Kuzey Amerika savanlarında, ormanlarında ve çayırlarında yaşıyorlardı. Uzun tüyleri, büyük çeneleri ve güçlü pençeleri vardı. Pençelerini kazı yapmak ve dallardaki yaprakları koparmak için kullanıyordu.

Korkunç Kurtlar

Modern kurtlardan biraz daha büyük olan bu tarih öncesi kurtların bacakları daha kısa, kafaları daha geniş ve beyinleri daha küçüktü. Boz kurtlar avlarını yakalamak için hız ve ekip çalışmasından yararlanır ama bu kurtların pusu kurmayı tercih ettikleri sanılıyor. Korkunç kurtlar boz kurtlarla birlikte yaşıyordu ama 10.000 yıl önce kılıç dişli kedi ve Amerikan aslanı gibi diğer buzul çağı yırtıcılarıyla birlikte korkunç kurtlar da yok oldu.

Kısa Yüzlü Ayı

Bu vahşi ayıların en hızlı ayı türü olduğu sanılıyor. Öne bakan ayakları sayesinde saatte 64 kilometre hızla koşabiliyorlardı. Avlarını kovalarken küt burunları sayesinde ciğerlerine azami miktarda hava çekebildikleri düşünülüyor.

Gliptodon

Bu tuhaf görünümlü hayvanlar otomobil büyüklüğündeydi ve en ağırları bir tondan daha ağırdı. Modern armadillo ile akraba olan gliptodonun osteoderm adlı kemik plakalardan oluşan koruyucu bir dış iskeleti ve tokmak gibi bir kuyruğu vardı. Armadillolar zırhlarını esnetebilir ama gliptodonun kemikleri sert kabuğuyla birleşmişti. Bu da onu yürüyen bir tanka dönüştürüyordu.

Diğer Buzul Çağı Hayvanları

Dev Kunduz: Bu kemirgenler ayı büyüklüğündeydi ama dişleri modern kunduzlardan çok farklıydı. Baraj inşa ettiklerine dair bir kanıt yok.

Buzul Çağı Atı: 11.000 yıl önce Amerika’da atların soyu tükenmişti ama Avrasya ve Afrika’da hayatta kalmayı başardılar. Amerika’daki modern atlar (ve eşekler) bu hayatta kalanların soyundan geliyor.

Misk Sığırı: Son buzul çağında avlanma ve buzul çağını izleyen ısınma nedeniyle bu iri, kıllı hayvanların neredeyse soyu tükendi. Günümüzde Kanada’da hala misk sığırları var ama sayıları çok az.

Amerikan Aslanı: Modern aslanlardan daha büyük ve daha uzun bacaklı olan bu hayvanlar avlanırken kılıç dişli kediler ve kısa yüzlü ayılarla rekabet etmiş olmalı.

Mastodon: Mamutlarla akraba olan ve file benzeyen bu hayvanın uzun hortumu ve tüyleri vardı. Bazı kemik fosillerine göre yok olmalarına neden olan etkenlerden biri tüberküloz olabilir.

Cervalces Scotti: Uzun bacaklı bu hayvanlar batakliklarda ve çamurlu topraklarda yaşamaya uyum sağlamıştı. Günümüz Kanada geyiğine benzeyen büyük boynuzları vardı.

Kaynak: How It Works