Satürn Güneş Sistemi’nde uzaklık açısından altıncı, büyüklüğüne göre ise ikinci gezegendir. Güneş Sistemi’nde 5. parlak objedir.
Tarih öncesi dönemlerden bu yana Satürn’ü çıplak gözle görebiliyoruz ama gezegenin en benzersiz özelliği olan halka sistemi 1610’da keşfedildi. Her halka milyarlarca toz ve su buzu parçasından oluşuyor. Satürn’ün 14 ana halkaların bazılarının arasında boşluklar ve uydular da yer alıyor. Satürn’ün halkalarını uyduların,kuyruklu yıldızların yada gezegen atmosferine girip parçalanmış diğer cisimlerin artıklarının oluşturduğuna inanılıyor.
Satürn’ün tek ilginç yanı halkları değil. Bu gaz devinin yoğunluğu, Güneş Sistemi‘ndeki tüm gezegenlerinkinden daha düşük ve Satürn büyük oranda akışkan bir yapıda. Etrafına akıl almaz miktarda enerji saçıyor ve bunun yavaş bir yerçekimsel sıkıştırmanın etkisi olduğu düşünülüyor.
Satürn’ün Güneş yörüngesindeki turu 29.5 yıl sürüyor. Kendi etrafında dönüşüyse biraz karışık çünkü farklı sondalar birbirinden farklı süreler ölçtü. En son tahmin edilen süre 10 saat, 32 dakika, 35 saniye. Ölçümlerdeki farklar muhtemelen gezegenin radyo dalgalarındaki düzensizlikten kaynaklanıyor. Bu düzensizliğin nedeniyse gezegenin manyetik ekseni ile dönüş ekseni arasındaki benzerlikler.
Satürn’ün katmanlar halinde su buzu ve amonyak buzu bulutlarından oluşan soğuk bir atmosferi var. Ayrıca hızı saniyede 1.800 kilometreyi bulan rüzgarlar çıkıyor. Gezegenin yüzeyinde bazen Jüpiter‘de görülen türden fırtınalar gerçekleşiyor. Bunlardan biri, 1876’dan beri her Satürn yılında gözlemlenen, gezegenin kuzey yarım küresindeki Büyük Beyaz Leke.
Satürn’ün Uyduları
Satürn 150’den fazla uydu ve meteor parçalarına sahiptir. Bu uydulardan 62 resmi bir ada sahiptir. Diğerleri henüz tanımlanmamıştır. Bu uydulardan bazıları: Titan, Rhea, Iapetus, Dione, Tethys, Enceladus, Mimas, Hyperion, Phoebe, Janus ve Epimetheustur.
Titan
Organik bileşiklerle dolup taşan atmosferi ve yüzeyinde kararlı haldeki sıvılarıyla Titan, çoğu insana göre yaşam bulmanın en muhtemel olduğu yerlerden biri. Güneş ışığının metanı yok ettiğini biliyoruz, demek ki bir şey Titan’ın atmosferinin içeriğini yeniliyor olmalı. Bu bir uzaylı yaşam biçimi olabilir
Halkalar Ve Yörünge
Satürn’ün halkaları, büyüklüğü mikroskobikle birkaç bin kilometre arasında değişen buz ve toz parçacıklarından meydana gelmiş.
Gezegenin Güneş etrafındaki yörüngesi 29,5 yıl sürüyor ve çoğu gezegeninki gibi eliptik. Satürn’le Güneş mesafesi en yakın noktada 1,35 milyar, en uzak noktada 1,5 milyar kilometre.
Gezegen, yörüngesel düzleme kıyasla 26,7 derece eğik. Yörüngesel periyodunun yarısında kuzey yarıküresi Güneş görürken, diğer yarısında da güney yarıküresi Güneş‘e dönük oluyor. Bu da Dünya‘dan Satürn’e baktığımızda halkaların tam ya da ince bir çizgi halinde görülmesine yol açıyor.
Satürn’ün İçinde
Satürn’ün sıcaklığı 11.000°C’yi aşan küçük, kayalık bir çekirdeği olduğu düşünülüyor. Bu çekirdeğin etrafı gaz katmanıyla, onun etrafıysa metalik sıvı hidrojenle kaplı.
Bunun dışında yoğun bir sıvı helyum ve hidrojen katmanı bulunuyor. Yüzeye yaklaştıkça hidrojen ve helyum gaz halini alıyor. Satürn’ün katı bir yüzeyi yok.
Satürn’ün Güney Kasırgası
Şimdiye kadar 4 uzay aracı bu gezegen hakkında bilgiler elde etmiştir. Pioneer 11, Voyager 1, 2 ve Cassini Uzay Aracı gezegen hakkında bilgiler ve resimler yollamıştır. Cassini Uzay Aracı direk olarak bu gezegenin incelemesi için yollanmış ve hala bu gezegenin yörüngesinde görevine devam etmektedir.
Cassini uzay sondası 2004’te gezegenin güney yarıküresinde tuhaf biçimli, devasa ve ısı saçan bir fırtına saptadı. Ejderha Fırtınası denen bu yapı, güçlü radyo dalgaları yayıyordu. Tıpkı Dünya‘daki fırtınalar gibi Ejderha Fırtınası’nda da beyaz bulutlar halinde şimşek parlamaları görünüyor. Bilim insanları bu fırtınanın atmosferin derinliklerinde gerçekleştiğini ve ara sıra şiddetlendiğini düşünüyorlar.
Kaynak: How It Works