Karındanbacaklılar (Gastropoda)
Daha çok salyangoz ve sümüklü böcek olarak bilinen karındanbacaklılar, yumuşakçalar (mollusca) filumuna ait omurgasız hayvanlardır.
Çoğu denizlerde yaşar. Karada, tatlı ve acı sularda yaşayan türleri de vardır. Yaklaşık 40.000 den fazla tür çeşitliliğine sahiptirler.
Vücutlarının dış yapısı simetrik değildir. Salyangozların hepsi genç evrelerinde bilateral simetrilidir, yani vücut iki eş parçaya ayrılmıştır. Gelişmeleri sırasında, vücudun her iki yanının eşit büyümemesi nedeniyle bu simetrik yapı bozulur.
Bir taraf (genellikle sol taraf) daha fazla büyür, diğer taraf ise çok az büyür veya hiç büyümez. Bu nedenle iç organlar 180° döner. Bu dönmeye torsiyon denir. Torsiyon, normalde arkada bulunması gereken manto boşluğunun (kabuk ile vücut arasındaki boşluk) ve bu boşluktaki organların ön tarafta toplanması halidir.
Mantonun ön tarafa gelmesiyle hayvanın tehlike anında başını içeriye çekebileceği bir boşluk oluşur. Asimetrinin oluşmasıyla, kabuk sarmal yani spiral bir şekilde döner. Bu spiral yapı torsiyondan ayrı gelişir. Gelişim sırasında torsiyon oluşmadan kabuk kıvrılır.
Kabuğun spiral kıvrılması, daha karmaşık ve kullanışlı bir yapıya dönüşmesini sağlar. Hayvan istediğinde bu kabuğun içine çekilebilir. Yaşlanmayla birlikte spiral kıvrımların sayısı artar ve son oluşan kıvrım her zaman bir öncekinden büyüktür.
Çoğunlukla geniş ve yassı ayaklarıyla, sürünerek hareket ederler. Birbirini izleyen küçük hareketler, ayakta arkadan öne doğru dalgalar oluşturur. Dalganın geçtiği yer dışa doğru yükselir ve bu şekilde öne doğru bir itme meydana gelir.
Bu hayvanlar geçtikleri yere mukuslu sıvı sürerek zeminde kolayca kayar. Ayaklarında bulunan büyük bir bez tarafından salgılanan bu sıvı sayesinde, örneğin çok keskin bir usturanın ağzından hiç yara almadan geçebilirler.
Kaynak: Derin Mavi Atlas
